6 GHz స్పెక్ట్రమ్ కోసం పోరు: జియో, వొడాఫోన్‌లకు వ్యతిరేకంగా యాపిల్, అమెజాన్ కూటమి!

6 GHz స్పెక్ట్రమ్ కేటాయింపు విషయం ఇప్పుడు భారత టెలికాం మరియు టెక్నాలజీ రంగంలో హాట్ టాపిక్‌గా మారింది. యాపిల్, అమెజాన్, మెటా, సిస్కో, హెచ్‌పీ మరియు ఇంటెల్ వంటి అమెరికన్ టెక్ దిగ్గజాలు ఈ స్పెక్ట్రమ్‌ను పూర్తిగా వై-ఫై (Wi-Fi) వినియోగానికి కేటాయించాలని డిమాండ్ చేస్తున్నాయి. అయితే, భారతీయ టెలికాం సంస్థలైన రిలయన్స్ జియో మరియు వొడాఫోన్ ఐడియా (Vi) దీనిని తీవ్రంగా వ్యతిరేకిస్తున్నాయి.

అసలు వివాదం ఏంటి?

6 GHz బ్యాండ్ అనేది ఇంటర్నెట్ సిగ్నల్స్ కోసం ఒక కొత్త 'హైవే' లాంటిది. ఇది సుమారు 1,200 MHz మిడ్-బ్యాండ్ స్పెక్ట్రమ్‌ను కలిగి ఉంటుంది. ఇది 5G మరియు భవిష్యత్ 6G నెట్‌వర్క్‌లకు, అలాగే తదుపరి తరం వై-ఫై (Wi-Fi 6E/7)కి అత్యంత అనుకూలమైనది. అమెరికాలో ఈ బ్యాండ్‌ను పూర్తిగా వై-ఫై కోసం కేటాయించగా, ఐరోపా మరియు చైనా దేశాలు మొబైల్ సేవల వైపు మొగ్గు చూపుతున్నాయి.

అమెరికా టెక్ కంపెనీల వాదన

మొబైల్ సేవలకు (IMT) 6 GHz బ్యాండ్ సాంకేతికంగా ఇంకా సిద్ధంగా లేదని టెక్ కంపెనీలు వాదిస్తున్నాయి. 2027లో జరిగే వరల్డ్ రేడియోకమ్యూనికేషన్ కాన్ఫరెన్స్ (WRC-27) వరకు ఎగువ బ్యాండ్ల వేలాన్ని వాయిదా వేయాలని కోరుతున్నాయి. ఈ స్పెక్ట్రమ్‌ను లైసెన్స్ లేకుండా (Unlicensed) వై-ఫైకి కేటాయిస్తే ఇళ్లు, ఆఫీసుల్లో ఇంటర్నెట్ వేగం పెరుగుతుందని, ఐఫోన్లు, అలెక్సా వంటి పరికరాల పనితీరు మెరుగుపడుతుందని పేర్కొన్నాయి.

జియో, వొడాఫోన్ కౌంటర్

మరోవైపు, "డిజిటల్ భారత్" లక్ష్యానికి మొబైల్ నెట్‌వర్క్ విస్తరణ కీలకమని జియో మరియు Vi వాదిస్తున్నాయి. ఈ స్పెక్ట్రమ్‌ను వేలం ద్వారా మొబైల్ సేవలకు కేటాయించాలని, తద్వారా దేశవ్యాప్త కవరేజ్, నాణ్యత (QoS) మరియు ప్రభుత్వానికి భారీ ఆదాయం (సుమారు 10 బిలియన్ డాలర్లు) లభిస్తుందని తెలిపాయి. వై-ఫైకి ఉచితంగా ఇస్తే విదేశీ ఓటీటీ (OTT) ప్లేయర్లకు మాత్రమే లాభం చేకూరుతుందని, దేశీయ టెలికాం రంగానికి నష్టం వాటిల్లుతుందని హెచ్చరించాయి.

ప్రభుత్వ వైఖరి

భారత ప్రభుత్వం ప్రస్తుతం మధ్యేమార్గంలో ఉంది. ఇప్పటికే దిగువ 500 MHz (5925–6425 MHz) బ్యాండ్‌ను వై-ఫై కోసం డీ-లైసెన్స్ చేసింది. మిగిలిన ఎగువ బ్యాండ్ల విషయంలో WRC-27 నిర్ణయం కోసం వేచి చూసే ధోరణిలో ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది.

6 GHz స్పెక్ట్రమ్ కోసం జరుగుతున్న ఈ పోరాటం భారత టెలికాం మరియు టెక్నాలజీ రంగాల భవిష్యత్తును ప్రభావితం చేసే ఒక కీలకమైన అంశం. దీని పర్యవసానాలు (Consequences) చాలా లోతుగా ఉంటాయి మరియు "ఏది మంచిది?" అనే ప్రశ్నకు సమాధానం సులభం కాదు. దీని గురించి విశ్లేషణ ఇక్కడ ఉంది:

ఎందుకు ఇలా జరుగుతోంది? (Why is this happening?)

1. స్పెక్ట్రమ్ అనేది పరిమిత వనరు: ఇంటర్నెట్ మరియు వైర్‌లెస్ కమ్యూనికేషన్‌లకు ఉపయోగించే స్పెక్ట్రమ్ (రేడియో తరంగాలు) చాలా విలువైన మరియు పరిమిత వనరు. ముఖ్యంగా 6 GHz బ్యాండ్ అనేది 5G/6G మరియు వై-ఫై రెండింటికీ అనుకూలంగా ఉండటంతో డిమాండ్ పెరిగింది.
2. విరుద్ధమైన ఆసక్తులు (Conflicting Interests):
3. టెక్ కంపెనీలు (యాపిల్, అమెజాన్ etc.): తమ పరికరాల (స్మార్ట్‌ఫోన్‌లు, స్మార్ట్ హోమ్ డివైజ్‌లు) పనితీరును మెరుగుపరచడానికి మరియు ఇండోర్ వై-ఫై వేగాన్ని పెంచడానికి లైసెన్స్ లేని స్పెక్ట్రమ్ (Unlicensed Spectrum) కావాలి. దీనివల్ల వారి సేవలకు (యాప్ స్టోర్, క్లౌడ్, ఓటీటీ) డిమాండ్ పెరుగుతుంది.
4. టెలికాం కంపెనీలు (జియో, Vi): 5G మరియు భవిష్యత్ 6G నెట్‌వర్క్‌లను దేశవ్యాప్తంగా విస్తరించడానికి మరియు కవరేజ్‌ను మెరుగుపరచడానికి వారికి ఎక్కువ స్పెక్ట్రమ్ అవసరం. స్పెక్ట్రమ్‌ను వేలం ద్వారా పొందితే పోటీ తక్కువగా ఉంటుంది మరియు ప్రభుత్వానికి ఆదాయం లభిస్తుంది.
5. గ్లోబల్ ట్రెండ్స్: అమెరికా మరియు చైనా/ఐరోపా దేశాలు వేర్వేరు విధానాలను అనుసరించడం వల్ల భారత్‌పై ఒత్తిడి ఉంది.

పర్యవసానాలు (Consequences):

1. టెక్ కంపెనీల డిమాండ్ నెరవేరితే (వై-ఫైకి కేటాయిస్తే):
2. సానుకూల:
3. ఇండోర్ ఇంటర్నెట్ వేగం పెరుగుతుంది: ఇళ్లు, ఆఫీసులు, బహిరంగ ప్రదేశాల్లో వై-ఫై పనితీరు గణనీయంగా మెరుగుపడుతుంది. కొత్త తరం వై-ఫై (Wi-Fi 6E/7) పరికరాలు బాగా పనిచేస్తాయి.
4. నూతన ఆవిష్కరణలు: VR/AR (వర్చువల్ రియాలిటీ/ఆగ్మెంటెడ్ రియాలిటీ), హై-డెఫినిషన్ వీడియో స్ట్రీమింగ్ మరియు IoT (ఇంటర్నెట్ ఆఫ్ థింగ్స్) వంటి రంగాల్లో కొత్త ఆవిష్కరణలు ఊపందుకుంటాయి.
5. ప్రతికూల:
6. మొబైల్ నెట్‌వర్క్ కవరేజ్ నెమ్మదిస్తుంది: టెలికాం కంపెనీలు తమ 5G/6G సేవలను విస్తరించడానికి అవసరమైన స్పెక్ట్రమ్‌ను కోల్పోతాయి, దీనివల్ల దేశవ్యాప్త మొబైల్ ఇంటర్నెట్ కవరేజ్ ఆలస్యం కావచ్చు.
7. ప్రభుత్వ ఆదాయ నష్టం: స్పెక్ట్రమ్ వేలం ద్వారా ప్రభుత్వానికి వచ్చే వేల కోట్ల రూపాయల ఆదాయం చేజారిపోతుంది.
8. టెలికాం కంపెనీల డిమాండ్ నెరవేరితే (మొబైల్ సేవలకు కేటాయిస్తే):
9. సానుకూల:
10. దేశవ్యాప్త మొబైల్ కవరేజ్: 5G మరియు భవిష్యత్ 6G నెట్‌వర్క్‌లు వేగంగా మరియు సమర్థవంతంగా దేశంలోని మారుమూల ప్రాంతాలకు కూడా విస్తరించే అవకాశం ఉంటుంది. ఇది "డిజిటల్ భారత్" లక్ష్యానికి ఊతమిస్తుంది.
11. ప్రభుత్వ ఆదాయం: స్పెక్ట్రమ్ వేలం ద్వారా ప్రభుత్వానికి భారీగా ఆదాయం లభిస్తుంది (సుమారు 10 బిలియన్ డాలర్లు).
12. ప్రతికూల:
13. ఇండోర్ వై-ఫై వేగంపై ప్రభావం: వై-ఫైకి తక్కువ స్పెక్ట్రమ్ అందుబాటులో ఉంటుంది, దీనివల్ల ఇండోర్ నెట్‌వర్క్ సామర్థ్యం తగ్గుతుంది. కొత్త టెక్నాలజీల (VR/AR etc.) వినియోగం నెమ్మదిస్తుంది.
14. టెక్ రంగంలో అసంతృప్తి: అమెరికన్ టెక్ దిగ్గజాలు భారత మార్కెట్లో తమ పెట్టుబడులు మరియు ఆవిష్కరణలపై పునరాలోచించే అవకాశం ఉంది.

ఏది మంచిది? (Which is Better?)

ఇది "ఒకటి లేదా మరొకటి" అనే విషయం కాదు, సమతుల్యత (Balance) సాధించడం ముఖ్యం. భారతదేశం యొక్క ప్రత్యేక అవసరాలు మరియు ప్రాధాన్యతలను దృష్టిలో ఉంచుకోవాలి:

1. భారతదేశ ప్రాధాన్యత: భారతదేశం డిజిటల్ కనెక్టివిటీని వేగంగా విస్తరిస్తున్న దేశం. మొబైల్ ఇంటర్నెట్ ఇప్పటికీ చాలా మందికి ప్రాథమిక ఇంటర్నెట్ వనరుగా ఉంది. కాబట్టి మొబైల్ నెట్‌వర్క్ కవరేజ్ ముఖ్యం.
2. భవిష్యత్తు అవసరాలు: అదే సమయంలో, భవిష్యత్ టెక్నాలజీలకు మరియు ఇండోర్ కనెక్టివిటీకి వై-ఫై కూడా అంతే ముఖ్యం.

మధ్యేమార్గం (The Middle Path):

ప్రభుత్వం ప్రస్తుతం దిగువ బ్యాండ్‌ను వై-ఫైకి కేటాయించి, ఎగువ బ్యాండ్‌పై నిర్ణయాన్ని వాయిదా వేయడం ద్వారా ఒక మధ్యేమార్గాన్ని అనుసరిస్తున్నట్లు కనిపిస్తోంది. ఇది ప్రస్తుతానికి సరైన నిర్ణయం కావచ్చు:

1. టెక్నాలజీ పరిణామం: 6 GHz బ్యాండ్ మొబైల్ సేవలకు (IMT) సాంకేతికంగా ఎంతవరకు అనుకూలమో WRC-27 వరకు స్పష్టత రావచ్చు.
2. సమతుల్యత: ఇది వై-ఫైకి కొంత ఉపశమనం కలిగిస్తుంది మరియు టెలికాం కంపెనీల భవిష్యత్తు అవసరాలను పూర్తిగా పక్కన పెట్టదు.
3. హైబ్రిడ్ మోడల్: భవిష్యత్తులో, స్పెక్ట్రమ్‌ను మొబైల్ సేవలకు మరియు వై-ఫైకి సమర్థవంతంగా పంచుకునే (Sharing) కొత్త సాంకేతికతలు అందుబాటులోకి రావచ్చు.

చివరిగా, భారతదేశ డిజిటల్ భవిష్యత్తును దృష్టిలో ఉంచుకుని, మొబైల్ కనెక్టివిటీ మరియు వై-ఫై ఆవిష్కరణలు రెండూ సమానంగా వృద్ధి చెందేలా సమతుల్య విధానాన్ని అనుసరించడం "ఉత్తమమైన" మార్గం.