ఉచితం పేరుతో మీ డేటా చోరీ? ఎయిర్‌టెల్, జియో ఏఐ ఆఫర్లపై 'బిగ్' అలర్ట్!

భారతదేశంలో ఇప్పుడు కృత్రిమ మేధ (AI) విప్లవం నడుస్తోంది. టెలికాం దిగ్గజాలైన ఎయిర్‌టెల్ (Airtel) మరియు రిలయన్స్ జియో (Jio) తమ కోట్లాది మంది వినియోగదారులకు ఖరీదైన ప్రీమియం AI టూల్స్‌ను ఉచితంగా అందిస్తున్నాయి. ఎయిర్‌టెల్ తన కస్టమర్లకు 'పర్‌ప్లెక్సిటీ ప్రో' (Perplexity Pro) సబ్‌స్క్రిప్షన్‌ను ఉచితంగా ఇస్తుండగా, జియో గూగుల్ జెమిని ప్రో (Gemini Pro) సేవలను ఆఫర్ చేస్తోంది. అటు ఓపెన్ ఏఐ (OpenAI) కూడా చాట్‌జీపీటీని ఉచితంగా అందుబాటులోకి తెచ్చింది. అయితే, ఈ 'ఉచిత' ఆఫర్ల వెనుక పెద్ద ప్రమాదం పొంచి ఉందని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు. డిజిటల్ వలస పాలన (Neo-colonisation): నీతి ఆయోగ్ మాజీ సీఈఓ అమితాబ్ కాంత్ దీనిని "అదృశ్య వలస పాలన"గా అభివర్ణించారు. విదేశీ కంపెనీలు భారతీయుల డేటాను ఉచితంగా సేకరించి, తమ AI మోడళ్లను మెరుగుపర్చుకుంటున్నాయని ఆయన ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. "మన డేటాతో వారు తమ ఉత్పత్తులను తీర్చిదిద్దుకుంటున్నారు. ఆ తర్వాత అదే మెరుగైన టెక్నాలజీని మనకు అధిక ధరలకు అమ్ముతారు," అని ఆయన పేర్కొన్నారు. మీ డేటాయే వారి పెట్టుబడి: సాధారణంగా నెలకు రూ. 500 నుండి రూ. 1500 వరకు ఉండే ఈ సేవలను ఉచితంగా ఇవ్వడం వెనుక 'ఫ్రీమియం' (Freemium) వ్యూహం ఉంది. భారత్‌లో సుమారు 70 కోట్ల మంది స్మార్ట్‌ఫోన్ వినియోగదారులు ఉన్నారు. వీరు అడిగే ప్రశ్నలు, భాషా తీరు, వాడే పదజాలం వంటివి AI కంపెనీలకు అత్యంత విలువైన ముడిసరుకు. "ఉత్పత్తికి మీరు డబ్బు చెల్లించడం లేదంటే, మీరే ఉత్పత్తి అని అర్థం," అనే పాత సామెత ఇక్కడ సరిగ్గా సరిపోతుందని క్లెవర్‌ట్యాప్ డేటా సైన్స్ వైస్ ప్రెసిడెంట్ జాకబ్ జోసెఫ్ అన్నారు. గోప్యత మాటేమిటి? భారత్‌లో డిజిటల్ పర్సనల్ డేటా ప్రొటెక్షన్ (DPDP) చట్టం ఇంకా పూర్తిగా అమలులోకి రాలేదు. టెలికాం రీఛార్జ్‌లతో పాటు ఈ AI సేవలు బండిల్ (Bundle) చేసి వస్తుండటంతో, వినియోగదారులు తమ డేటా షేరింగ్‌కు తెలియకుండానే అనుమతి ఇస్తున్నారా అనే సందేహాలు కలుగుతున్నాయి. ఇది వినియోగదారుల గోప్యతకు ముప్పు వాటిల్లజేసే అవకాశం ఉంది. చివరగా, ఈ ఉచిత ఆఫర్ల కాలం ముగిసిన తర్వాత, అలవాటు పడిన వినియోగదారుల నుండి భారీగా డబ్బు దండుకునే ప్రమాదం కూడా ఉందని మార్కెట్ విశ్లేషకులు అంచనా వేస్తున్నారు.